Juridische hulp bij overlijden
Christa Schoemaker
Advocaat & Mediator
Op het moment dat een dierbare overlijdt breekt er een hectische tijd aan. Er komt veel op je af en eigenlijk staat je hoofd hier helemaal niet naar.
Toch is het belangrijk dat er een aantal zaken goed geregeld worden na een overlijden, met nadruk op de praktische zaken. Als advocaat in erfrecht zie ik veel gevallen waar conflicten ontstaan tussen familieleden vanwege zaken die niet goed afgehandeld of voorbereid zijn.
Op de dag van overlijden komt er veel op u af. Onderstaand stappenplan heb ik opgesteld om u een goed beeld te geven van de zaken die op korte termijn geregeld moeten worden.
Op de dag van overlijden:
1. Verklaring van overlijden van de arts
2. Controleer of er een uitvaartverzekering is
3. Uitvaartverzorger benaderen
4. Aangifte overlijden doen (Uitvaartverzorger kan dit voor u doen)
5. Ga na of er een donorcodicil is
6. Ga na of er een testament is (www.centraaltestamentenregister.nl)
7. Voorbereiden begrafenis of crematie
TE REGELEN ZAKEN OP KORTE TERMIJN
Wie moet u inlichten en waarom?:
1. Instanties en Fondsen
Informeer diverse instanties over het overlijden. Denk aan de werkgever, pensioenfondsen en banken. Dit is voornamelijk belangrijk om bevoegdheid te verkrijgen rondom geldzaken.
- Let op: Het UWV, de Belastingdienst, SVB worden door de gemeente geïnformeerd.
2. Verzekeringen
Verzekeraars die u moet informeren over het overlijden zijn bv. schadeverzekeringen, levensverzekeringen en zorgverzekeringen. Denk eraan tijdig aanspraak te maken op een verzekeringsuitkering in geval van een levensverzekering, lijfrente of uitvaartpolis met kapitaalverzekering.
- Let op: Controleer ook of er een uitvaartverzekering is afgesloten. Afhankelijk van de verzekering zullen de uitvaartkosten gedekt worden door de verzekeraar. Is er geen uitvaartverzekering afgesloten dan zal er gekeken moeten worden wie de kosten van de uitvaart gaat vergoeden.
Welke documenten moet u regelen?
1. Akte van overlijden
U kunt aan de uitvaartondernemer de akte van overlijden, althans een afschrift hiervan, vragen. Heeft u zelf aangifte gedaan dan krijgt u een afschrift van de akte van de gemeente. Door aangifte te doen zijn enkel de overheidsinstanties op de hoogte van het overlijden. Het is daarom belangrijk om meerdere kopieën van dit document te hebben. Er zullen meerdere instanties om dit document vragen (bijvoorbeeld de bank).
2. Verklaring van erfrecht of boedelvolmacht.
U kunt bij de notaris een verklaring van erfrecht op laten stellen. Een verklaring van erfrecht is een document dat is opgesteld door de notaris. Hierin staat wie de overledene is, of er een testament is opgesteld, wie de erfgenamen van de overledenen zijn en wie aangewezen/bevoegd is om de erfenis af te wikkelen. Dit document is belangrijk om o.a. bevoegdheid te krijgen rondom bankzaken.
3. Testament
Als er een testament is opgesteld dan staat dit ook in de verklaring van erfrecht. Het testament is een akte die is vastgelegd bij een notaris door de overleden persoon. Hierin staat omschreven wat de erfenis is, wie de erfgenamen zijn en wie benoemd is tot executeur.
Bent u benoemd tot executeur?
Als executeur regelt u alle praktische en administratieve zaken die plaatsvinden vóór de erfenis verdeeld wordt onder de erfgenamen. Taken van de executeur zijn: belastingaangifte doen, afhandelen van schulden, abonnementen stopzetten, vorderingen innen, taxeren van inboedel en woning, etc.
Wat kan een advocaat voor u doen?
Als advocaat gespecialiseerd in het erfrecht kan ik u informeren en adviseren over uw rechten maar ook over de verplichtingen die mogelijk voor u gelden. In het erfrecht zijn verschillende rollen denkbaar bijvoorbeeld die van executeur, erfgenaam, legitimaris, bewindvoerder, schuldeiser etc. Iedere rol brengt weer andere rechten en plichten met zich mee.
Als u benoemd bent tot executeur, dan wilt u natuurlijk niet dat iemand u aansprakelijk stelt omdat u tekort bent geschoten in uw taak als executeur. Of dat u, wegens handelingen die u hebt verricht, in privé aansprakelijk wordt voor de schulden van de nalatenschap.
Daarnaast sta ik mensen bij die onterfd zijn maar wel recht hebben op een legitieme portie, of niet weten of dit wel goed berekend is.
Naast u van de nodige informatie te voorzien en u te adviseren, vervul ik als advocaat ook een bemiddelende rol tussen u en de overige betrokkenen. Wanneer er in overleg tot een oplossing gekomen wordt is dit voor alle betrokkenen natuurlijk het beste.
Mocht overleg niet tot het gewenste resultaat leiden, dan zit er vaak niets anders op dan een procedure aanhangig te maken bij de rechtbank. Ik maak de procedure aanhangig namens u en sta u gedurende het hele proces bij. Dan moet u denken aan het adviseren en het corresponderen met de wederpartij en rechtbank, en zal ik u tijdens een zitting vertegenwoordigen. Voor sommige kwesties is de rechtsbijstand van een advocaat zelfs verplicht.
Zou u graag bovenstaande informatie in een compacte PDF ontvangen? Vul hieronder uw gegevens in en ik stuur u de checklist toe

