,,Ik wil mijn organisatie veranderen. Dit betekent veranderingen in taken, bevoegdheden en beloning voor mijn werknemers. Hiervoor moet ik de arbeidsvoorwaarden aanpassen. Alleen zijn niet al mijn werknemers het hiermee eens. Is er een manier waarop ik het toch kan aanpassen?"
Wil je als werkgever een arbeidsovereenkomst wijzigen zonder toestemming van de werknemer, dan komt daar wel het een en ander bij kijken.
Zwaarwegend belang
Is in de arbeidsovereenkomst of bij cao een eenzijdig wijzigingsbeding in de zin van artikel 7:613 Burgerlijk Wetboek (BW) overeengekomen, dan mag je als werkgever daarop een beroep doen. Er moet wel sprake zijn van een zwaarwegend belang voor de werkgever. De belangen van de werknemers spelen echter ook een rol. Hierbij draait het om redelijkheid en billijkheid. In hoeverre weegt het belang van de werkgever op tegen dat van de werknemer? Zijn de werknemers het er niet mee eens, dan kunnen ze naar de rechter stappen. Zij moeten vervolgens aantonen dat er geen sprake is van een zwaarwegend belang voor de werkgever.
Redelijk?
Wat als er géén eenzijdig wijzigingsbeding in de arbeidsovereenkomst of cao is opgenomen? Dan kan de werkgever een wijziging doorvoeren met een beroep op de redelijkheid en billijkheid. Wat dit precies inhoudt, staat in het artikel over goed werkgever- en werknemerschap (artikel 7:611 BW). Gaat een werknemer niet akkoord met de wijziging, dan moet de werkgever naar de rechter om toestemming te krijgen.
Drie criteria
Om te bepalen of de eenzijdige wijziging wel of niet geoorloofd is, hanteert een rechter drie critera:
1. Is er sprake van een wijziging van omstandigheden en zo ja, wat is de aard van die omstandigheden?
2. Is het door de werkgever gedane voorstel, gelet op alle omstandigheden van het geval, redelijk?
3. Zo ja, is het dan redelijk om aanvaarding van de werknemer te vragen, gezien alle omstandigheden?
Soms toetst de rechter de situatie ook aan het zogenaamde onaanvaardbaarheidscriterium van artikel 6:248 lid 2 BW: als de werknemer weigert in te stemmen, is het dan redelijk dat de werkgever aan de oorspronkelijke arbeidsovereenkomst gehouden wordt?
Instructies wel wijzigen
Er zijn wijzigingen die de werkgever wel eenzijdig mag doorvoeren. Zoals instructies. Deze instructiebevoegdheid staat verwoord in artikel 7:660 BW. Denk aan kledingvoorschriften, veiligheidsvoorschriften en gedragsregels. Uiteraard moet ook dit wel redelijk zijn én het mag niet in strijd zijn met de arbeidsovereenkomst, cao of wettelijke regeling