Actualiteiten erfrecht
07/06/2021
Actualiteiten erfrecht
Is er wel of geen testament? En hoe zit het met de wilsbekwaamheid?
Als een dierbare plotseling overlijdt is niet altijd duidelijk of er een testament door de overledene is opgesteld. Ook kunnen nabestaanden twijfels hebben over de wilsbekwaamheid.
Wat kun je doen? Daarover meer in dit artikel.
Als een dierbare plotseling overlijdt is niet altijd duidelijk of er een testament door de overledene is opgesteld. Ook kunnen nabestaanden twijfels hebben over de wilsbekwaamheid.
Wat kun je doen? Daarover meer in dit artikel.
Testament opvragen
Of er een testament is opgemaakt, kun je navragen bij het Centraal Testamenten Register (CTR). Sinds kort kan je een dergelijke navraag ook online doen via https://www.notaris.nl/bij-overlijden/centraal-testamentenregister. Dat gaat meestal een stuk sneller dan een schriftelijke aanvraag.
Of er een testament is opgemaakt, kun je navragen bij het Centraal Testamenten Register (CTR). Sinds kort kan je een dergelijke navraag ook online doen via https://www.notaris.nl/bij-overlijden/centraal-testamentenregister. Dat gaat meestal een stuk sneller dan een schriftelijke aanvraag.
Direct duidelijkheid
Je kunt direct zien of er een testament is opgesteld. De gegevens van de notaris die het testament heeft gemaakt en die van huidige notaris staan erbij vermeld. De inhoud van het testament is (natuurlijk) niet zichtbaar.
Je kunt direct zien of er een testament is opgesteld. De gegevens van de notaris die het testament heeft gemaakt en die van huidige notaris staan erbij vermeld. De inhoud van het testament is (natuurlijk) niet zichtbaar.
Uitzonderingen
Overigens zijn er ook gevallen die niet online gevonden kunnen worden. Dat zijn de gevallen waarbij personen voor 1976 of in het buitenland zijn overleden. Ook een curator of bewindvoerder die inlichtingen willen moeten dit schriftelijk aanvragen.
Overigens zijn er ook gevallen die niet online gevonden kunnen worden. Dat zijn de gevallen waarbij personen voor 1976 of in het buitenland zijn overleden. Ook een curator of bewindvoerder die inlichtingen willen moeten dit schriftelijk aanvragen.
Geen testament? Wie is dan erfgenaam?
Is er geen testament, dan bepaalt de wet wie erfgenaam is. Dat is het wettelijk erfrecht. De wet gaat uit van vier groepen erfgenamen. Is er een nabestaande in de eerste groep, dan is deze erfgenaam. De personen in de andere groepen komen dan niet meer in aanmerking. Als er niemand is in de eerste groep, zijn de personen in de volgende groep de erfgenaam, enzovoorts.
Is er geen testament, dan bepaalt de wet wie erfgenaam is. Dat is het wettelijk erfrecht. De wet gaat uit van vier groepen erfgenamen. Is er een nabestaande in de eerste groep, dan is deze erfgenaam. De personen in de andere groepen komen dan niet meer in aanmerking. Als er niemand is in de eerste groep, zijn de personen in de volgende groep de erfgenaam, enzovoorts.
Eerste groep: de echtgenoot of echtgenote (niet van tafel en bed gescheiden) en de kinderen; daarna eventuele kleinkinderen.
Tweede groep: de ouders tezamen met broers en zussen van de overledene; daarna ooms en tantes; daarna neven en nichten.
Derde groep: de grootouders; daarna oudooms en -tantes; daarna achterneven en -nichten.
Vierde groep: de overgrootouders.
Wel of niet wilsbekwaam? Vernieuwd stappenplan
Als iemand een testament wil laten opstellen, moet de notaris eerst onderzoeken of de klant wel wilsbekwaam is. Is de klant niet wilsbekwaam dan is het testament namelijk niet geldig (nietig). Dat onderzoek is niet altijd even gemakkelijk. Als hulpmiddel is er daarom een stappenplan wilsbekwaamheid opgesteld, welke in april 2021 is vernieuwd. Dit stappenplan moet de notaris volgen wanneer iemand een testament wil opstellen. Bij twijfel over de wilsbekwaamheid moet de notaris nu altijd een arts raadplegen. Dit is een gespecialiseerde arts; een VIA-arts (een arts van de Vereniging Indicerende en Adviserende Artsen).
Als iemand een testament wil laten opstellen, moet de notaris eerst onderzoeken of de klant wel wilsbekwaam is. Is de klant niet wilsbekwaam dan is het testament namelijk niet geldig (nietig). Dat onderzoek is niet altijd even gemakkelijk. Als hulpmiddel is er daarom een stappenplan wilsbekwaamheid opgesteld, welke in april 2021 is vernieuwd. Dit stappenplan moet de notaris volgen wanneer iemand een testament wil opstellen. Bij twijfel over de wilsbekwaamheid moet de notaris nu altijd een arts raadplegen. Dit is een gespecialiseerde arts; een VIA-arts (een arts van de Vereniging Indicerende en Adviserende Artsen).
In mijn praktijk krijg ik geregeld cliënten die zich afvragen of erflater wel wilsbekwaam was bij het opstellen van het testament. Zij willen dan dat het testament nietig wordt verklaard door de rechter. Dit kan voor de nodige langdurige procedures zorgen. Wellicht zorgt het vernieuwde stappenplan ervoor dat dit soort problemen meer voorkomen kunnen worden.
Mocht u vragen hebben over de geldigheid van een testament of andersoortige erfrechtelijke vragen hebben dan informeren en adviseren wij u graag.
Nieuwsbrief Iedere maand versturen wij een nieuwsbrief waarin wij handige tips en interessante cases met u delen op het gebied van arbeidsrecht, familierecht, letselschade en mediation. Heeft u interesse om deze te ontvangen? Gebruik dan onderstaande knop om u aan te melden.
